Genel algı olarak bitkisel yağların, hayvansal yağlardan daha sağlıklı olduğu bir çok sağlık otoritesi tarafından kabul ediliyor. Peki her bitkisel yağ sağlıklı mı? Hayır maalesef. Hem sağlığımız hem de ekoloji üzerinde önemli olumsuz etkileri bulunan palm yağının zararlarını senin için yazdık.
Palmiye veya palm yağı, Endonezya, Malezya, Afrika ve Brezilya gibi tropik yerlerde yetişir, palmiye ağacının meyvesinin içinden çıkar ve yıllardır bu bölgelerdeki yerel halklar tarafından yemeklerde kullanılır.
Ancak son yıllarda dünya çapındaki tüketimi çoğunluklu olarak, paketlenmiş ürünler, işlenmiş gıdalar ve bazı hazır unlu mamullerdeki kullanımından dolayı hızla artmakta. Yani bir diğer deyişle markete her gidişimizle evimize palm yağı taşıyor olabiliriz.
Ve bu paketlenmiş ürünlerin kullanım yaygınlığı sebebi ile de maalesef dünya üzerinde en fazla tüketilen bitkisel yağlardan biri. Yani malesef o çok sevdiğiniz bir çok gofret, çikolatalı fındık ezmesi, bisküvi ve kraker palmiye yağı içeriyor olabilir.
Palmiye yağı, oda sıcaklığında katı haldedir. Sıvı yağlara oranla ısıya daha fazla dayanıklı olduğu için fast food restaurantları tarafından patates kızartmada sıkça kullanılır. Evet üzgünüz ama bazı patates kızartmalarının bu kadar lezzetli olmasının sebebi içerisindeki palmiye yağı olabilir.
Peki Kullanımı Nasıl Popülerleşti?
2006 yılında, Amerikan hükümetinin (FDA) gıdalardaki trans yağ kullanımı engellemek üzere önlemler alması ve bazı yasaklar getirmesiyle trans yağ kullanımını engelledi. Bu sebeple hazır gıda sektörü de trans yağ içermeyen ama doymuş yağ oranı yüksek olan bu alternatife yöneldi. Ancak trans yağ içermiyor olması palm yağını sağlıklı bir tercih yapmaya yetmiyor. Çünkü buna karşın çok yüksek oranda doymuş yağ içeriyor.
Zararlı bulduğumuz ayçiçek yağı içerisindeki doymuş yağ asidi oranı %7 iken palm yağında bu oran %44,3’tür.
Uzmanlara göre taze palmiye yağının bazı faydaları da var. Vitamin A ve E açısından zengindir. Aynı zamanda doğal olarak antioksidandır. Ancak palmiye yağının mutfaklarımıza veya yediğimiz yemeklere girebilmesi için bir çok rafine işlemden geçmesi gerekiyor. Bu sebeple uzmanlar, bu faydaların önüne bir çok zararın geçtiği, bütün faydalı besin değerlerini bu esnada kaybettiğini ve sadece sindirimi zor bir yağa dönüştüğünü belirtiyor.
Kalp ve Damar
Palm çekirdeği yağı kolestrol içermez ancak, içerisinde yüksek doymuş yağ asitleri damarlada birikerek plak oluşturup kalp hastalığı riskini artırabilir.
Yapılan çalışmalar doymuş yağların kolestrol ve kalp hastalıkları riskini önemi derecede arttırdığını ortaya koyuyor. Bu sebeple bağışıklık sistemi üzerinde de oldukça olumsuz etkileri vardır.
Kilo Alımı ve Obezite
İçerisinde yüksek olarak bulunan doğmuş yağlar ve içerdiği yüksek kalori sebebiyle palmiye yağı içeren ürünlerin kilo aldırma ihtimalinin daha yüksek olduğunu ve obeziteye yakalanma riskinin daha fazla olduğuna dair çalışmalar mevcut.
Kanser Etkisi
Avrupa Gıda Güvenliği Kurumu (EFSA) yaptığı açıklamayla palmiye yağının 200 dereceden yüksek ısılarda rafine edilmesi halinde, diğer bitkisel yağlardan daha çok kanserojen madde ortaya çıkarttığını duyurdu.
Henüz yağın kullanımı ile ilgili bir kanun çıkmamsa da Avrupa Birliği içerisinde palmiye yağı buluna ürünlerin paketlerinde, bunun açıkça yazılmasına dair bir yasa bile çıkardı.
Peki Nelerde Palmiye Yağı Bulunabilir?
Çikolatadan, krakere kadar herşeyde bulunma ihtimali olan palmiye yağının ürünlerde olup olmadığını anlamak için mutlaka paketleri okumak gerekiyor. Her ne kadar zaten bu tarz seri üretim paketli ürünlerin kullanmanı tümden önermesek de en azında daha az zararlı olanlarını tercih edebilirsin.
Çevreye Verdiği Zararlar
Vücudumuzda sebep olabildiğini sağlık zararları dışında palmiye yağının üretilebilmesi adına doğaya ciddi anlamda zararlar verilmektedir.
Günümüzde yağmur ormanlarının tahribatında en büyük sorumlarında biri olarak palmiye yağı üretimi gösteriliyor.Çünkü palmiye ağacının yetişmesi için geniş alanlara ihtiyaç vardır.
Bu sebeple yetiştirilmek istendiği yerlerde yer açabilmek adına ciddi boyutta ağaç ve orman tahribatı, yerli halkın yaşam haklarına suistimal etme, hayvanlara zarar verilmesi gibi durumlarla karşı karşıya kalınabiliyor.
Bu tatlı Sumatran Orangutan’ının yaşam alanını tahrip edilerek türünün yok olma tehlikesine girdiğini de hatırlatmak isteriz.
Sağlıkla Kalın
Referanslar
http://healthyeating.sfgate.com/palm-oil-health-hazards-7375.html
http://www.livestrong.com/article/198975-what-are-the-dangers-of-palm-oil/
http://www.saynotopalmoil.com/
http://www.ecowatch.com/why-is-palm-oil-so-bad-1881907014.html
http://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-38658890
