Duygusal Açlığın 5 Belirtisi
Aşağıdaki duygusal açlık belirtilerine bir göz atmanı istiyoruz. Aralarında tanıdık gelen var mı?
- Çevrende yemek yenildiğinde aslında aç olmasan bile sen de mutlaka bir şeyler atıştırıyor musun?
- Televizyon karşısında sık sık yemek yiyor musun?
- Geceleri yataktan kalkıyor ve kendini buzdolabının önünde buluyor musun?
- Yapacak başka bir şey bulamadığında bari bir şeyler atıştırayım diyor musun?
- Eve girdiğinde ilk yaptığın buzdolabını açmak mı oluyor?
Bu sorulardan birkaç tanesine yanıtın “evet” ise yeme alışkanlıklarına midenin değil, duygusal açlığının hâkim olduğunun işareti olabilir. Çünkü bazen bizi sevdiğimiz yiyeceklere götüren güç aslında “midemiz” değil, “duygularımız” oluyor! Diğer bir deyişle, özellikle kaygı, sinirlilik ve huzursuzluk gibi olumsuz duygularımız kendimizi buzdolabının önünde bulmamıza yol açabiliyor.
Duygusal Açlık Nedir?
Duygusal açlık; tok olduğumuz halde daha çok can sıkıntısı, gerginlik, öfke, üzüntü, yalnızlık gibi duygulardan dolayı yapay bir açlık hissi olup o duygusal boşluğu doldurmak için yemek yeme isteği ile ortaya çıkan bir durumdur. Duygusal yemenin, açlıktan ziyade başka nedenleri vardır. Seni yemek yemeye iten herhangi fiziksel bir belirti değildir, onun yerine duygular yemeye doğru yönlendirir.
Duygusal açlık ile fiziksel açlık arasında önemli farklar mevcuttur. Duygusal açlık genellikle bir anda belirir, midenin dolu olmasıyla ilgilenmez ve kolay kolay giderilemez. Fiziksel açlık ise yediğiniz son öğünün üzerinden geçen zaman artıkça yavaş yavaş ortaya çıkar, tekrar yediğimiz takdirde doygunluk hissi gelince sona erer.
Duygusal Açlığın Nedenleri Nelerdir?
- Stres – Stresin yemek yeme eylemi üzerinde fizyolojik bazı etkileri vardır. Stres bazı hormonlar üzerinde yükselmeye neden olur. Bundan dolayı vücut kendisini dengelemek için fazlaca tatlı ya da aşırı yağlı gıdalar tüketme arzusu duyar.
- Yoğun Duygu ve Düşünceler – Kaygı, öfke, korku, endişe, utanç, kızgınlık vb. duyguları bastırmak için yemek yemeye yönelirsin.
- Çocuklukta Öğrenilmiş Bir Davranış Olabilir – Çoğunlukla ebeveynlerimiz tarafından ödüllendirme amacıyla alınan çikolata, şeker gibi abur cuburlar; bazen de mutsuz, keyifsiz olduğumuzda moralimizi düzeltsin diye verilen tatlı ve çikolata gibi yemekler öğrenilmiş bir davranış kalıbına neden olabilir.
- Boşluk Hissi İle Baş Etmek – Sadece boş kaldığın zamanlarda sıkılganlığı bastırmak için, boşluk duygusu ile baş etmek için yemeğe yönelmiş olabilirsin.
- Arkadaş Çevresinin Etkisi – Bazen sosyal çevrenin yeme alışkanlığı bulaşıcı olabilir. Daha iyi vakit geçirmek, ortamı bozmamak için ya da sosyal gerginliğini azaltmak için yemeye yönelebilirsin.
Duygusal Açlık Nasıl Giderilir?
- Duygusal açlığın farkında olmaya ve seni bu davranışa iten şeyin ne olduğunu anlamaya çalış.
- Öğünlerini not et. Açlığını kontrol edemiyorsan, öğünlerini kontrol altında tutmanda yarar var. İpin ucunu kaçırmamak için öncelikle öğünleri not ederek başlayabilirsin.
- Sadece yemeğine odaklan. Duygusal açlık, yemek yediğini anlamama ve hissetmeme ile ilgilidir. Bu nedenle yemek yerken işi ciddiye almalı ve sadece yediğin besine odaklanmalısın.
- Sağlıksız atıştırmalıkları azalt. Farklı duygu durumlarında sorunlarınla yüzleşmek yerine atıştırmaya yöneliyorsan ve bu yönelme halini değiştiremiyorsan, duygusal açlığın sınırlarında savaşıyorsun demektir. Bu durumla yüzleşmen halinde acilen hayatından sağlıksız atıştırmalıkları çıkarman gerekiyor. Öncelikli olarak duygu durumlarında yemek yeme alışkanlığını kesemiyorsan da, açlık hissini bastıracak sağlıklı besinler tüketmeyi deneyebilirsin.
- Basit karbonhidratları azaltıp, proteini arttırmak da pek çok kişide işe yarayabiliyor.
- Spor hayatında yoksa mutlaka bir yerlerden girmeli. Hem doğru hormonları salgılamak için hem de vaktini sağlıklı uğraşlarla doldurmak için çok faydasını göreceksin. Özellikle pilates, yoga gibi rahatlatıcı konulara yönelebilirsin.
- Güneşten kendini mahrum bırakmamalısın. Günde en az 15-20 dakika güneşte vakit geçirmeye özen göster.
- Uzmandan yardım alabilirsin. Kendini ne kadar zorlarsan zorla, yeme dürtünü sonlandıramıyorsan, yardım almaktan çekinmemelisin.